Οι μαθητικές κοινότητες, καθαρά παιδαγωγικός θεσμός, που συνδέεται άρρηκτα με την εκπαιδευτική διαδικασία, αποτελούν το χώρο για την ανάπτυξη της μαθητικής πρωτοβουλίας μέσα στο σχολείο και συνιστούν κύτταρο δημοκρατικής ζωής, όπου, με το διάλογο και τη συμμετοχή οι μαθητές με πνεύμα συνεργασίας, ασκούνται στη δημοκρατική διαδικασία και στη συμμετοχή τους στα κοινά, μελετώντας και προτείνοντας λύσεις για τα προβλήματα που τους αφορούν.
- Μέσα σε αυτές κατοχυρώνεται η συνεργασία καθηγητών – γονέων – μαθητών, οι μαθητές εθίζονται στη συλλογική ζωή και αναπτύσσεται η υπευθυνότητά τους, καθώς συνειδητοποιούν τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις τους.
- Οι μαθητικές κοινότητες αποτελούν χώρο πρωτοβουλίας, αναζήτησης και δημιουργίας, ενώ με τη λειτουργία τους κατοχυρώνεται η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, η ισότητα των δύο φύλων, η φιλία και η αβίαστη ανάπτυξη της προσωπικότητας κάθε μαθητή.
- Εκφράζοντας τη θέληση των μαθητών για τη ζωή και τη λειτουργία του σχολείου βοηθούν στην πραγμάτωση της διπλής αποστολής του σχολείου που είναι η μάθηση και η αγωγή.
Βασικά όργανα των μαθητικών κοινοτήτων είναι:
Α) Η Γενική συνέλευση που αποτελείται από όλους τους μαθητές του σχολείου.
Β) Το 5μελές Συμβούλιο, αιρετό αντιπροσωπευτικό όργανο κάθε τάξης – τμήματα
Γ) Το 15μελές μαθητικό Συμβούλιο, αιρετό αντιπροσωπευτικό όργανο της μαθητικής κοινότητας